top of page

AVE MAYA, ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΓΙΑ ΠΛΙΣΕΤΣΚΑΓΙΑ

Apr 22

2 min read

Zetta

29 Απριλίου, Παγκόσμια Μέρα Χορού, και...


“Isadora Duncan”, National Ballet Theater Kiev 1996 / Photo: Efrem Lukatsky for Associated Press

...«Και γιατί δεν είπες ότι η Plisetskaya είναι η αγαπημένη σου μπαλαρίνα;» με ρώτησε η δασκάλα του μπαλέτου. «Γιατί δε λέω σωστά το όνομά της και έτσι είπα την Pavlova» απάντησα ντροπαλά. Χαμογέλασε, με πήρε αγκαλιά και μου είπε: «Είναι πράγματι δύσκολο αλλά θα το μάθεις». Και το έμαθα, όπως έμαθα και πολλά άλλα για τον «Τελευταίο Ζωντανό Θρύλο του Χορού», κατά τον M. Béjart.


Παιδί του Θεάτρου Bolshoi (η ίδια δεν αναφέρεται με κολακευτικούς χαρακτηρισμούς σε αυτό), είναι η πιο φημισμένη μπαλαρίνα του κόσμου. Το όνομά της είναι συνώνυμο του θρύλου. Έζησε ζωή σιδερένιας πειθαρχίας και άσκησης. Είναι σαν να γεννήθηκε να κάνει μόνο αυτό: να θριαμβεύσει και να δοξάσει το ταλέντο της. Αναρίθμητα τα βραβεία και οι διακρίσεις για την προσφορά της, μεταξύ αυτών και ο τίτλος «Η Απόλυτη Πρίμα Μπαλαρίνα». Στη χώρα της θεωρείται εθνικός θησαυρός.


Γυναίκα με έντονη προσωπικότητα, άνθρωπος που δε μασάει τα λόγια του, γεννημένη για τη μεγάλη, ειλικρινή, ανεκτίμητη τέχνη. Κοφτερό μυαλό, από παιδί συνειδητοποίησε ότι εκτός από το σώμα πρέπει να δουλέψει και την ψυχή της. Χωρίς να της το διδάξει κάποιος ήξερε από ένστικτο πως και τα δύο (σώμα και ψυχή) πρέπει να συνεργάζονται αρμονικά ώστε να γίνεται σωστά η κίνηση, γιατί το λάθος μπερδεύει την αρχιτεκτονική του σώματος και σπάει την ακρίβεια. «Αν ο χορευτής κάνει μια λάθος κίνηση, θα πέσει» έλεγε.


Πέρασε δύσκολα χρόνια και σαν παιδί αλλά και στα χρόνια της καλλιτεχνικής της ωρίμανσης. Στην αυτοβιογραφία της περιγράφει την εποχή της απομόνωσης από τη Δύση με πολύ σκληρές λέξεις, επιδεικτικά αιχμηρές για να δώσει έμφαση. Δε λέει, για παράδειγμα, «πεινούσαμε» αλλά «ψοφούσαμε από την πείνα, φοβόμουν για τη ζωή μου αλλά και για τη ζωή των δικών μου ανθρώπων». Μιλάει για πενιχρές αμοιβές την εποχή που όλος ο κόσμος υποκλινόταν στα πόδια της.


Photo: International Maya Plisetskaya & Rodion Shchedrin Foundation

Ο φόβος κυριαρχεί στη ζωή της και ήταν ο λόγος για τον οποίο δεν έφυγε ποτέ από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Αργότερα ανταμείφθηκε για αυτό, τουλάχιστον υλικά και πολύ αργότερα ηθικά. Παρ' όλα αυτά, ο φόβος δεν την εγκατέλειψε ποτέ. «Το όνειρο μπορούσε να σταματήσει ανά πάσα στιγμή», επαναλάμβανε συχνά.


Ερμήνευσε όλους τους μεγάλους ρόλους του κλασικού και όχι μόνο ρεπερτορίου (εκτός από της Ζιζέλ, που τον έβρισκε παιδιάστικο). Οι σημαντικότεροι χορογράφοι και μουσικοί χορογράφησαν και συνέθεσαν έργα αποκλειστικά για εκείνη. Τον Σεπτέμβριο του 2014, το ελληνικό κοινό έχασε την ευκαιρία να τη δει στο θέατρο του Ηρωδείου με το Ave Maya χορογραφημένο για την ίδια από τον M. Béjart. Η ερμηνεία της στον Θάνατο του Κύκνου θεωρήθηκε ιστορική, μοναδική και ανεπανάληπτη. «Πήγαινα στη λίμνη και μελετούσα τους κύκνους», εξήγησε αργότερα. Αλλά και η ερμηνεία της στο Bolero ήταν τόσο εξωπραγματική που άγγιζε το θείο.


Ένιωθε μεγάλη ευγνωμοσύνη για το ταλέντο με το οποίο γεννήθηκε. Το αγκάλιασε, το σεβάστηκε, το προστάτευσε και του αφιερώθηκε ολόψυχα. Δεν έμαθε ποτέ να κάνει τίποτα άλλο από το να βγαίνει στη σκηνή και να διεκδικεί τις ψυχές των ανθρώπων, να γίνεται ένα με αυτούς, να τους κατακτά η αλήθεια της ερμηνείας της ακόμα κι όταν δεν τους ήταν κατανοητή η υπόθεση του έργου. Γιατί το πραγματικά ωραίο το αισθανόμαστε αυτομάτων όλοι ακόμα και όταν δεν μπορούμε να το εξηγήσουμε.


«Ό,τι κι αν κάνω, δεν πρόκειται να ζήσω δεύτερη φορά»


Photo: International Maya Plisetskaya & Rodion Shchedrin Foundation

Δε χρειάστηκε δεύτερη φορά· έζησε πολλές ζωές σε κάτι λιγότερο από έναν αιώνα.

Apr 22

2 min read

Zetta
bottom of page